آیا ملاک دینی بودن یک تمدن و از جمله تمدن اسلامی، امور باطنی و ایمانی در آن تمدن است یا ابعاد ظاهری و دینی هر تمدنی ملاک دینی بودن آن را به دست می دهد؟ مدعای این مقاله آن است که تمدن اسلامی از نقطه اسلام و امور ظاهری دینی آغاز می شود (عیار تمدن اسلامی) و در نقطه ایمان و امور باطنی دینی به کمال می رسد (اساس تمدن اسلامی). اسلام (از به زبان آوردن شهادتین تا عمل به مناسک دینی) به عنوان آسان ترین مع...

آیا ملاک دینی‌بودن یک تمدن و از جمله تمدن اسلامی، امور باطنی و ایمانی در آن تمدن است یا ابعاد ظاهری و دینی هر تمدنی ملاک دینی بودن آن را به دست می‌دهد؟ مدعای این مقاله آن است که تمدن اسلامی از نقطه اسلام و امور ظاهری دینی آغاز می‌شود (عیار تمدن اسلامی) و در نقطه ایمان و امور باطنی دینی به کمال می‌رسد (اساس تمدن اسلامی). اسلام (از به زبان آوردن شهادتین تا عمل به مناسک دینی) به‌عنوان آسان‌ترین مع...

چکیدهرا میتوان از مهمترین مبانی معرفت شناسانه در راستای قبول و یا رد مسأله « جهتداری علم » مسألهدانست و از همین رو موضوعی پر اهمیت به شمار میرود. « علم دینی »در نوشتار پیش رو، مسأله مذکور از نگاه سه اندیشمند معاصر؛ یعنی آیت الله جوادی آملی، دکتر سروش وحجت الاسلام و المسلمین میرباقری مورد بررسی قرار گرفته است و سعی شده تا با تکیه بر مبانی وتصریحات هر یک، نظر ایشان در مسأله جهتداری تبیین شود.برخی...

این مقاله بر آن است تا رابطه تجربه دینی و پلورالیسم دینی را مورد بررسی قرار دهد. ابتدا سعی شده است تعریف روشنی از تجربه دینی و پلورالیسم دینی به دست داده شود. تجربه دینی به معنای مواجهه انسان با امور ماوراء الطبیعی یا مشاهده و مشارکت در آن ها یا دریافتی است که متعلق آن خدا یا امور مرتبط با خداست. پلورالیسم دینی راهی برای تبیین تنوع و کثرت ادیان و حیانی و غیر وحیانی است و بر آن است که تمامی اد...

موضوع این مطالعه بررسی تغییرات ارزشها، نگرشها و روشهای دینی از طریق سنجش میزان خوداتکایی و مرجعیت‌‌گرایی در امور دینی نسل حاضر و نسلهای اوّلیۀ بعد از انقلاب اسلامی سال 1357 است. فرضیه‌های تحقیق که از دیدگاههای نظری مرتبط با خوداتکایی و مرجعیت‌گرایی استخراج ‌شده‌اند، با استفاده از داده‌هایی که به روش پیمایشی گردآوری‌شده آزمون شده‌اند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 392 نفر از دو گروه سنّی 5...

انتظار مسلمانان از حکومت چیست؟ آیا این انتظار را حکومت‏های غیر دینی نمی‏توانند برآورده کنند؟ به دیگر سخن، حکومت دینی چه اقداماتی انجام می‏دهد که حکومت‏های غیر دینی به آن اهتمام نمی‏ورزند؟ پاسخ به این پرسش درگرو توجّه به برداشت‏های مختلف از «سیاست» است. به طور کلی می‏توان برداشت‏های مختلف از سیاست را در «مکتب قدرت» و «مکتب هدایت» طبقه بندی کرد. در مکتب قدرت، غایت دولت امور دنیوی است، اما در مکتب ...

یکی از مباحث بنیادی تاریخ فلسفه و حکمت علمی و از آنجا فلسفه اخلاق پرسش تاریخی نسبت میان نظر و عمل است. انشقاق و وحدت این دو همواره نشانه گرایش نوع تفکر و تلقی بشر نسبت به کل عالم بوده است. این بحث اکنون در قول به جدایی امور تحصلی و تحققی از امور دستوری و معیاری و به عبارت دیگر جدائی امور اخلاقی از امور علمی‘ و ارزشی از دانشی ظاهر شده است در حالیکه از نظرگاه دینی مرزی میان دانش و ارزش وجود ندارد...

بحث در باب رابطة دین و سیاست یا دین و دولت، دیرزمانی است که در محافل سیاسی و علمی غرب، و به دنبال آن در نزد برخی از روشنفکران جوامع اسلامی مطرح است و به زمانة حاضر محدود نمی شود. در این نوشتار نشان داده خواهد شد که: الف) در طول تاریخ تفکر غرب از یک سو، حاکمان سیاسی برای حفظ اقتدار خود نیازمند کسب مشروعیت دینی بوده اند و از این رو به غلبه بر دین یا دست کم تعامل با آن روی آورده اند، و از سوی دیگر...

ابلاغ پیام الاهی یکی از شئون مهم پیامبر و امام است، ولی این شأن تنها شأن پیامبر و امام نیست، بلکه معصومان شئون دیگری نظیر تفسیر، تفریع، تشریع، تربیت، ولایت، حکومت و ... داشته‏اند. در این مقاله می کوشیم شئون مختلف معصوم را تبیین کرده و مهم‏ترین تأثیراتی را که توجّه به این شئون در شناخت آموزه های گوناگون دینی دارد بررسی کنیم. مهم‏ترین این تأثیرات عبارت اند از: جداسازی آموزه های دین از امور غیر دین...